Często, kiedy mowa o ceramice bolesławieckiej, możemy zetknąć się z określeniem „buncloki”. Słowo to brzmi swojsko, jednak bardzo trudno jest w intuicyjny sposób odgadnąć jego znaczenie. „Buncloki” to termin, który po prostu oznacza bolesławiecką ceramikę. Określenie bunclok wywodzi się z języka niemieckiego, a jego źródłem jest niemiecka nazwa Bolesławca, czyli Bunzlau. Bunclokiem nazywano specjalne naczynie wykonane z kamionki – było ono kwasoodporne i wykorzystywano je między innymi do kiszenia kapusty lub żuru. To właśnie w Bolesławcu została wynaleziona kwasoodporna kamionka, więc na cześć miasta zaczęto tak określać wykonane z niej naczynia.
Buncloki – kiedyś i współcześnie
Kilka wieków w temu w okolicach Bolesławca zostały odkryte zasoby gliny o dużej zawartości krzemu. Znalazła ona zastosowanie w produkcji kamionki, czyli wypalanych w wysokiej temperaturze wyrobów ceramicznych, które były nieprzesiąkliwe nawet bez procesu szkliwienia. Tradycje te sięgają średniowiecza i do współczesnych czasów są wizytówką Bolesławca, słynnego w całej Polsce i na świecie. Z kamionki tej powstawała ceramika wysokiej jakości, o oryginalnym stylu i zdobieniach.
Od XVII wieku możemy mówić o wykształceniu się pewnego charakterystycznego stylu kamionki z Bolesławca. Produkowana tutaj ceramika była kryta brązowym szkliwem ziemnym, a następnie zdobiona białymi nakładkami – przeważały motywy roślinne. Naczynia z tego okresu często miały cynową oprawę oraz wyposażone były w pokrywę.
Zmiany pojawiły się w XIX wieku, kiedy popularne stały się naczynia z gliny wypalanej na biały kolor. W tym okresie powstała także technika zdobienia charakterystyczna dla ceramiki z Bolesławca. Podstawą było jasne tło, na które – początkowo gąbką, a następnie specjalnym stemplem – nanoszono proste motywy, na przykład kropki, rozetki i koła. W okresie secesji zaczęto stosować również bardziej ozdobne dekoracje, taki jak na przykład kwiaty, gwiazdki i pawie oczka. Wzory były ułożone obok siebie i pokrywały całą powierzchnię ceramiki. Początkowo ich kolor był ograniczony do granatu, jednak z czasem paleta barw została rozszerzona o czerwień, brąz i zieleń. Zmianom nie uległ kształt ceramiki – naczynia wciąż były proste, a swoją formą nawiązywały do ludowych tradycji.
Buncloki w okresie przedwojennym były bardzo popularne na Śląsku. Po wojnie w Bolesławcu powstało kilka zakładów produkujących ceramikę. Dobrze znane techniki i motywy są chętnie stosowane również współcześnie; choć zdobnictwo stało się bardziej urozmaicone, jednak to tradycyjne kółka i pawie oczka są najbardziej popularne.
